Realizacja Dyplom 2017

Liceum Plastyczne

w Zespole Szkół Plastycznych

w Bielsku-Białej

ul. gen Sikorskiego 8

43-300 Bielsko-Biała

Praca dyplomowa:

Pracowni technik graficznych – specjalizacji projektowania graficznego 2016/2017

Temat:

Opracowanie własnej wystawy grafiki warsztatowej pt. „Fantasmagorie”

Autor: Rozalia Stawiarz

Nauczyciel prowadzący: mgr Tadeusz Król

Nauczyciel praktycznej nauki zawodu: mgr Tadeusz Kóska

SPIS TREŚCI

1. Autokomentarz

Tematem który wybrałam jest opracowanie plastyczne i graficzne własnej wystawy, a dokładnie wystawy grafiki warsztatowej. Zdecydowałam się na ten temat ze względu na to, że na zajęciach zainteresował mnie temat grafiki warsztatowej. Jako że nie miałam z nią wcześniej styczności, a wówczas nie było takiego kierunku w Liceum Plastycznym w Bielsku-Białej, postanowiłam wykorzystać daną mi możliwość wykazania się w całkiem nowym wyzwaniu.

Moja praca opierała się na autorskich grafikach, które z pomocą nauczycieli prowadzących mogłam stworzyć od początku do końca. Tytułem jaki nadałam mojej wystawie są „Fantasmagorie”. Jak mówi definicja:

„Fantasmagoria – urojenie, złudzenie, iluzja, fantastyczność (np. fantastyczne obrazy, wizje); czasem też wymieszanie jawy i snu czy też rzeczywistego świata z fantastycznym (co może skutkować interesującym efektem artystycznym). ”

źródło: wikipedia.

Grafiki które zaprojektowałam odnoszą się do opowiadań autorskich, oraz opowiadań wspaniałego pisarza grozy Howarda Phillipsa Lovecrafta. Od zawsze interesowała mnie fantastyka, a w momencie kiedy fantastyka miesza się z grozą czuję się jak w domu. Dlatego moje grafiki zostały zaprojektowane tak aby oddawały pewien klimat grozy i niepokoju. Dokładnie ten sam klimat utrzymuje H. P. Lovecraft w swojej prozie. Jak mówi przytoczona przeze mnie definicja, fantasmagorią jest to co urojone, złudne, wszystko to co możemy nazwać iluzją. Dokładnie to chciałam w swoich pracach uzyskać złudzenie czegoś realnego, co jednak jest tak nienaturalne, że wydaje się być snem, złym snem. Dzięki poznaniu definicji mogłam bawić się formą tak, by jak najlepiej trafiała do odbiorcy, by widz faktycznie poczuł ten dreszcz niepokoju obserwując stworzone przeze mnie grafiki.

Fantastyka w literaturze towarzyszy mi od najmłodszych lat, dlatego z taką łatwością przychodzi mi operowanie zagadnieniami poznanymi w literaturze przy projektach artystycznych. Największą inspiracją jest dla mnie proza literacka, którą sama się również zajmuję. Przez co część prac przeze mnie wykonanych jest nie tylko zwyczajną ilustracją do opowiadania, jest swego rodzaju podkreśleniem kreatywności którą w sobie kumuluję. Pisarstwo łączone z dziedzinami plastycznymi daje mi podwójną satysfakcję, gdyż wiem, że potrafię zilustrować to o czym piszę. Zaprojektowanie grafik było sprawdzianem moich projektowych umiejętności.

Moją główną inspiracją stał się wspaniały pisarz, można by rzec ojciec grozy pisanej, Howard Phillips Lovecraft. Jego opowiadania są pełne opisów miejsc, wydarzeń, ludzi i niestworzonych okropieństw, które ja jako czytelnik mogę sobie jedynie wyobrażać. Moja wyobraźnia natomiast jest na tyle kompatybilna ze zdolnościami manualnymi, że swoje pomysły rodzące się pod wpływem poszczególnych opowiadań mogę przenosić na papier i dzielić się nimi z innymi odbiorcami. Właśnie w ten sposób powstawały moje początkowe projekty które były wyjściem do ukończonych prac.

Grafiki powstały w oparciu o rysunki powstałe w wyniku przypływu pomysłów. Wielokrotnie zostały zmienione, poprawione etc. Każda grafika to wiele godzin żmudnej pracy, która sprawiła mi niemałą przyjemność. Czuję satysfakcję kiedy spoglądam na swoją prace i z zadowoleniem mogę stwierdzić, że tak, odwaliłam kawał dobrej roboty.

Plakaty obrazograficzne są wykonane w oparciu o projekty i o gotowe prace. Dwa z wykonanych plakatów to przekształcony bitmapowo projekt do jednej z grafik, wielokrotnie zmieniany w wyniku czego została tylko bardzo prosta, ale czytelna forma. Widzimy wyraźnie, że na plakacie znajduje się wiele niepokojących kształtów i powtarzających się elementów przypominających macki, które mogłyby wciągnąć nieostrożnego gapia do środka. Myślę, że te plakaty kojarzą się z fantasy i grozą. Plakat z wykorzystaniem skanu grafiki natomiast jest wykonany w formie zachęcenia widza do odwiedzenia galerii w celu poznania pozostałych prac autorskich.

Plakat typograficzny natomiast został wykonany w oparciu o litery własnego projektu. Jest to krój liter który został zaprojektowany za pomocą tuszu i pędzla, a następnie przekształcony w programie Corel Draw na krój wykorzystany do sygnowania tytułu wystawy. Typografia jest ułożona tak by patrząc na plakat trzeba było się jednak zastanowić o co właściwie może chodzić. Litery są ostre i niepokojące, tak samo jak grafiki które kryją się za tymże tytułem.

Bardzo przyjemnym elementem zagadnień projektowych było opracowanie zaproszeń na wystawę. Zaproszenia z początku były dla mnie wyjątkowo trudne, gdyż musi to być łatwy w odbiorze, nieskomplikowany element zachęcający do obejrzenia prac. Wielokrotnie zmieniałam swoje projekty. Ostatecznie powstało dokładnie pięć projektów zaproszeń. Większość z nich ma oparcie w projektach lub gotowych grafikach. Zaproszenie dwustronne jest wykonane w formie bitmapowej grafiki opracowanej w programie Krita na tablecie graficznym. Było to sprawdzenie swoich umiejętności w łączeniu wielu programów do stworzenia jednej rzeczy. Poszczególne projekty jednostronne zostały wykonane na podstawie projektów w tym dwa zaproszenia zawierają skany grafiki. Na podstawie zaproszenia z głowami dwojga ludzi powstała grafika pt. „Pocałunek”.

Foldery powstawały powoli i późno. Najpierw trochę bawienia się origami, żeby wybrać najlepiej trafiający do odbiorcy układ. Później opracowanie graficzne w Corel Draw. A na koniec importowanie grafik i druk.

W opracowaniu korzystałam z kilku programów, a dokładnie z Corel Draw x8, Corel Draw x12, Photoshop 14, Krita, Paint Tool SAI, dwa ostatnie to programy do projektowania grafiki bitmapowej z których korzystam pracując na tablecie graficznym firmy WACOM.

2. Zakres pracy dyplomowej

Opracowanie plastyczne i graficzne własnej wystawy grafiki warsztatowej pt. „Fantasmagorie”

Elementy składowe:

Plakat obrazograficzny wystawy / 2 projekty / format B2

Plakat typograficzny / 1 projekt

Zaproszenie / 4 projekty / druk cyfrowy

Zestaw prac graficznych w technice druku wklęsłego / 4 prace

Folder / 2 projekty w formie makiety / druk cyfrowy

3. Wstęp teoretyczny

Druk wklęsły (druk wgłębny) – jeden z trzech podstawowych sposobów druku (obok druku płaskiego i druku wypukłego), stosowany zarówno w grafice warsztatowej, jak i poligrafii.

Druk wklęsły polega na tym, że miejsca drukujące są położone poniżej miejsc niedrukujących. Farba drukowa pokrywa najpierw całą formę drukową, po czym z miejsc niedrukujących jest zabierana raklem, a następnie farba pozostawiona w zagłębieniach jest przenoszona na podłoże drukowe.

Ogólnie rzecz ujmując, w technikach druku wklęsłego formy drukowe mają większą wytrzymałość w porównaniu z technikami z dwu pozostałych podstawowych sposobów druku, a co za tym idzie, możliwe jest drukowanie większych nakładów z jednej formy drukowej, a często jest ono także szybsze.

Do druku wklęsłego zaliczane są następujące techniki graficzne:

warsztatowe: akwaforta, akwatinta, Heliografia, heliograwiura, mezzotinta, miedzioryt, miękki werniks, odprysk, staloryt, sucha igła.

przemysłowe: rotograwiura, tampondruk.

Fantasmagoria – urojenie, złudzenie, iluzja, fantastyczność (np. fantastyczne obrazy, wizje); czasem też wymieszanie jawy i snu czy też rzeczywistego świata z fantastycznym (co może skutkować interesującym efektem artystycznym).

Howard Phillips Lovecraft (ur. 20 sierpnia 1890 w Providence, zm. 15 marca 1937 tamże) – pisarz amerykański, autor fantasy i opowieści grozy (weird fiction), składających się na tzw. mitologię Cthulhu. Jest jednym z prekursorów fantastyki naukowej, opowiadania utrzymane w tej konwencji wprowadzają znaczną część istot znanych z jego mitologii (zwanej potocznie „mitologią Lovecrafta” lub „mitologią Cthulhu”).

Akwatinta— odmiana techniki druku wklęsłego zbliżona do akwaforty, niegdyś stosowana jako jedna z metod odtwarzania obrazów i rysunków, dzisiaj wykorzystywana już tylko jako technika artystyczna, a więc zaliczana do grafiki warsztatowej.

Akwaforta, kwasoryt (wł. acquaforte – mocna woda czyli kwas azotowy) – technika graficzna wklęsła, także odbitka otrzymana tą techniką. Technika akwaforty została wynaleziona na przełomie XV i XVI wieku, a spopularyzowano ją w XVI wieku.

Typografia(z gr. τύπος (typos) – „uderzenie; odbicie; obraz, posąg; forma, kształt, model, typ” od τύπτειν (týptein) „uderzać” i γραφή (graphe) – „pismo”)[1] – termin mający szereg pokrewnych znaczeń związanych z użyciem znaków pisarskich w druku, prezentacją ich na ekranie monitora komputerowego itp.:

poligrafia, drukarstwo, raczej w znaczeniu tradycyjnym, związanym ze stosowaniem czcionek

technika druku wypukłego, zwanego inaczej typograficznym

ogół zagadnień dotyczących projektowania drukowanych liter i innych znaków pisarskich (zarówno czcionek jak i fontów), oraz wzajemnych relacji pomiędzy tymi znakami i grupami znaków

układ graficzny drukowanej strony

sztuka użytkowa zajmująca się estetyką szaty graficznej publikacji

układ graficzny strony we witrynie WWW

RGB– jeden z modeli przestrzeni barw, opisywanej współrzędnymi RGB. Jego nazwa powstała ze złożenia pierwszych liter angielskich nazw barw: R – red (czerwonej), G – green (zielonej) i B – blue (niebieskiej), z których model ten się składa.

CMYK– zestaw czterech podstawowych kolorów farb drukarskich stosowanych powszechnie w druku wielobarwnym w poligrafii i metodach pokrewnych (atramenty, tonery i inne materiały barwiące w drukarkach komputerowych, kserokopiarkach itp.).

Krój pisma – charakterystyczny obraz kompletu znaków pisma o jednolitych podstawowych cechach graficznych: stylu, rytmie, proporcji, dukcie, układzie lub kształcie szeryfów, właściwościach optycznych (czytelności) itp.

4. Projekty wstępne – grafika

projekt w technice ołówkowej projekt w technice ołówkowej

projekt cienkopisem projekt cienkopisem

projekt cienkopisem

projekt cienkopisem projekt cienkopisem

projekt ołówek/cienkopis

5. Projekty wstępne – plakat

projekty plakatu wykonane techniką grafiki wektorowej

6. Projekty wstępne – zaproszenia

logo wystawy projekt zaproszenia grafika wektorowa

projekt zaproszenia grafika wektorowa

7. Foldery – realizacja końcowa

projekty folderów wydruki A4

8. Grafiki – realizacja końcowa

grafika „Drzewo” /29x42cm grafika „Macki” /29x42cm

grafika „Pocałunek” /29x42cm grafika „Szmaty” /29x42cm

Proces tworzenia:

Pierwszym etapem tworzenia grafik było odpowiednie przygotowanie blachy pod matrycę. Została ona przycięta do formatu A3, a następnie jej brzegi spiłowane zostały pod lekkim spadem, by w późniejszych etapach, mokry papier na którym zostanie odbita, był zabezpieczony przed rozdarciem.

Po tej obróbce blacha została przygotowana do rysunku. Została ona wyczyszczona pastą polerską, a potem odtłuszczona. Następnie na rozgrzaną blachę nałożony werniks i odstawiałam na bok. Kiedy werniks wysechł, następuje okopcenie blachy nad płomieniem świecy. (Unosząc wysoko blachę zawerniksowaną stroną do dołu, druga osoba, używając palącego się kawałka drewna/świecy, osmalała płaszczyznę. Dzięki temu otrzymuje się jedwabiście czarną i gładką powierzchnię, na której potem wykonuje się rysunek za pomocą igły.

Gdy rysunek zostaje skończony, przystępuje się do trawienia blachy w roztworze kwasu azotowego. Po upływie około 30-45 minut, płucze się blachę w wodzie, by później przystąpić do czyszczenia naftą, a następnie benzyną, zmywając cały osmolony werniks.

Kolejnym etapem było odbijanie. Na początku przygotowuje się papier: odpowiednio go przycinając, a następnie mocząc. Po około minucie, wyjmuje się go i osusza z nadmiaru wody. W tym czasie przygotowuje się matrycę; kładąc ją na rozgrzany piecu po czym nakłada i wciera się czarną farbę w wytrawione miejsca.

Następnie ściera się nadmiar pigmentu. Po skończeniu obowiązków związanych z farbą, przystępuje się do odbijania, kładąc na prasie podkład, który zabezpieczał przed zbrudzeniem papieru, następnie matrycę z farbą wzorem do góry, na nią wysuszony papier, kolejny pokład i przykrywa filcem. Prasa jest ręczna, kręcąc korbą powodujemy przesuwanie się płyty, na której położona jest matryca z papierem, pomiędzy wałkami, gdzie pod naciskiem matryca oddaje farbę wilgotnej kartce. Po ukończeniu odbijania powoli oddziela się matrycę od grafiki i przykleja papier do deski, by mógł wyschnąć i nie odkształcić się.

Na koniec czyści się matrycę naftą i benzyną z farby.

9. Plakaty – realizacje końcowe